“Cốm Vòng, gạo Tám Mễ Trì, tương Bần, húng Láng còn gì ngon hơn” là câu ca dao mô tả 4 món ngon trứ danh của Bắc Bộ. Trong đó tương Bần Yên Nhân là món nước chấm có quy trình chế biến độc đáo và đã từng là phẩm vật để tiến Vua. Hãy cùng về làng tương Bần Hưng Yên để khám phá món nước chấm dân dã này nhé!
1. Bần Yên Nhân ở đâu?
Bần Yên Nhân là một phường của thị xã Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên, Việt Nam. Phường có vị trí thuận lợi nằm trên trục Quốc lộ 5 và ở trung tâm của thị xã Mỹ Hào.
Toàn phường hiện có khoảng 1000 hộ kinh doanh gia đình với nguồn hàng phong phú, đa dạng tập trung ở phố Bần, phố Nối, chợ Bần và chợ Bao bì đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiêu dùng của người dân.
Đặc biệt ở đây có làng tương Bần Yên Nhân phát triển mạnh với sản lượng 11 triệu lít/năm với doanh thu khoảng 165 tỷ đồng. Đây cũng là 1 khu du lịch làng nghề được nhiều người biết đến ở vùng Bắc Bộ.
>>> Xem thêm: Mách bạn địa chỉ 7 ngôi làng cổ ở Hà Nội mang nét đẹp vượt thời gian
2. Khám phá làng nghề tương bần Yên Nhân truyền thống
Làng nghề tương Bần Yên Nhân thuộc thị trấn Bần Yên Nhân, Mỹ Hào, Hưng Yên cách Hà Nội khoảng 25km. Đây là 1 trong những làng nghề ở Hà Nội nổi tiếng với nghề làm tương. Tương Bần – đặc sản của làng đã được xếp vào 1 trong những món đặc sản nên mua về làm quà khi du lịch miền Bắc hay du lịch Hà Nội.
2.1 Đặc sản tương bần Yên Nhân có gì đặc biệt?
Ngày nay, dù xã hội có phát triển nhanh chóng, hối hả cùng những món ăn mới ra đời thì tương Bần Yên Nhân vẫn là món nước chấm không thể thiếu trong mâm cơm của nhiều gia đình thôn quê Bắc Bộ. Nhiều người cứ nói vui “bần” tức là nghèo nên tương Bần được mệnh danh là món “tương nhà nghèo”. Kỳ thực, món tương này nổi tiếng đến mức đã từng là phẩm vật dùng để tiến Vua. Theo thời gian, nó cũng trở thành niềm tự hào của người dân thị trấn Bần Hưng Yên và đi vào thơ ca, âm nhạc một cách gần gũi, dung dị:
“Anh đi anh nhớ quê nhà
Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương”
Nguyên liệu để làm tương Bần bao gồm 3 thứ chính:
- Gạo: Muốn tương ngon thì gạo phải tuyệt phẩm. Đó là lý do người dân chọn gạo nếp cái hoa vàng.
- Muối: Phải chọn muối tinh, muối sạch.
- Đỗ tương: Cần chọn đỗ quê, loại đỗ ngon có vỏ mỏng hạt vàng.
Tuy những nguyên liệu trên rất đơn sơ, dễ tìm nhưng công đoạn nấu thì khá tỉ mỉ và mất nhiều thời gian (khoảng 1 – 2 tháng/ 1 mẻ tương). Thời gian tương Bần đạt độ chín nhanh hay lâu còn tùy thuộc vào thời tiết có thuận lợi, nhiều nắng hay không.
>>> Xem thêm: Kinh nghiệm tham quan “xứ mây” của Hà Nội – Làng mây tre đan Phú Vinh
2.2 Tìm hiểu quy trình làm tương tại phường Bần Yên Nhân, Mỹ Hào, Hưng Yên
Tương làng Bần Yên Nhân được truyền từ đời này sang đời khác với lịch sử đã hàng trăm năm. Ngay khi đặt chân lên mảnh đất làng thấm mùi tương này, du khách sẽ không khỏi ấn tượng bởi cả dãy phố bán tương, nhà nhà người người làm tương. Tất cả các chai tương ở đây đều được các hộ gia đình trong làng tự sản xuất với quy trình “cha truyền con nối”.
Công đoạn nấu tương được chia làm 3 giai đoạn chính:
- Cho xôi lên mốc: Đầu tiên, người dân sẽ ngâm sạch nếp rồi đem đi nấu chín thành xôi dẻo. Khi xôi chín thì xới ra nong, nia rồi để 2 ngày 2 đêm cho đến khi xôi lên mốc vàng, kết cấu xôm xốp, man mát. Một số gia đình còn khéo léo ủ xôi trong lá nhãn để nếp dậy mùi hơn.
- Ngả đỗ: Rang chín tới đỗ tương rồi đem xay nhỏ, ngâm trong chum sành ngập nước trong 7 – 10 ngày. Khi đỗ ngả sang màu vàng đỏ là được.
- Ủ tương: Lấy nước đỗ tương ngâm trong chum sành rưới lên phần xôi nếp lên mốc thật đều rồi để thêm 1 ngày, 1 đêm nữa. Khi đã đủ thời gian thì cho nếp vào chum đỗ cùng muối tinh rồi khuấy đều, mang đi phơi nắng trong khoảng 1 tháng. Suốt thời gian này người dân sẽ phải theo dõi cẩn thận từng chum tương hàng ngày.
Nắng là yếu tố quan trọng quyết định đến hương vị tuyệt hảo của tương Bần. Nắng càng to thì tương càng chín, càng sánh vàng. Nếu lượng nắng không đr tương sẽ bị xỉn màu, ít mùi thơm hơn và lâu ngấy. Vì vậy thời điểm làm tương Bần lý tưởng nhất chính là mùa hè.
Tương Bần Yên Nhân “đạt chuẩn” phải có màu vàng đậm, kết cấu sánh lại, vị ngọt đậm đà, hạt xôi nếp mềm ra thì tương mới ngấu. Lúc này người dân sẽ đem đóng chai, dán nhãn và mang đi phân phối.
Hiện nay tại làng tương Bần Yên Nhân có khoảng 300 lao động đang giữ gìn truyền thống cha ông. Tuy nhiên với sự phát triển của công nghệ, người dân tại làng đã ứng dụng nhiều máy móc thiết bị để tăng năng suất và chất lượng của món nước chấm trứ danh này.
Ngoài ra, nếu đang ở Hà Nội bạn vẫn có thể mua được tương làng Bần tại các chợ, đại lý rất tiện lợi. Thủ đô Hà Nội có nhiều địa điểm vui chơi hấp dẫn đáng để cho bạn trải nghiệm, một trong số đó là VinKE & Vinpearl Aquarium.
Tọa lạc tại Tầng B1, TTTM Vincom Mega Mall Times City, 458 Minh Khai, P.Vĩnh Tuy, Q.Hai Bà Trưng, Hà Nội, Thủy cung Times City Vinpearl Aquarium và tổ hợp giáo dục – giải trí VinKE thu hút đông đảo du khách nhờ các trải nghiệm:
- Khám phá môi trường sống chân thật của các loài sinh vật biển dưới đáy đại dương;
- Check – in thỏa thích giữa không gian đại dương vô tận với hàng nghìn các loài sinh vật biển xung quanh;
- Không cần phải vi vu đến Nam Cực xa xôi, bạn có thể ngắm nhìn những chú chim cánh cụt đáng yêu tại thủy cung Times City;
- Dạo bước dưới đường hầm mái vòm bằng kính cường lực, lắng nghe giai điệu của biển cả;
- Thưởng thức show diễn Nàng tiên cá duyên dáng với những vũ điệu uyển chuyển dưới mặt nước.
- Vui chơi thỏa thích tại VinKE với gần 150 máy Games cùng nhiều trò chơi hấp dẫn, mang đến cho bé những giây phút vui chơi lành mạnh và thú vị.
- Khám phá không gian “chơi mà học” để các bé trải nghiệm những ước mơ nghề nghiệp, tiếp thu kiến thức và thêm tự tin, hòa đồng với thể giới xung quanh.
>>> Booking vé vui chơi VinKE & Vinpearl Aquarium ngay để có những giờ phút hào hứng không thể nào quên khi ghé thăm Thủ đô Hà Nội!
Hương vị bùi béo, sánh mịn, thơm ngọt của tương luôn để lại cho thực khách một dư vị khó quên, nhất là đối với những người xa xứ. Cho dù trải qua nhiều thăng trầm của xã hội nhưng người dân làng Bần Yên Nhân vẫn luôn gìn giữ, truyền lửa và bảo vệ nét đẹp của nghề truyền thống cha ông để lại. Nếu có dịp ghé thăm Hưng Yên bạn hãy ghé qua địa danh này để khám phá quy trình làm tương độc đáo tại đây nhé.
>>> Đến với Hà Nội, đừng quên Booking vé vui chơi VinKE & Vinpearl Aquarium để có những trải nghiệm thú vị tại “đại dương giữa lòng Thủ đô” và cùng con yêu khám phá tổ hợp giáo dục – giải trí cực vui nhé!