Tổng quan về Sét
Sét là một hiện tượng khí tượng phức tạp của thiên nhiên, nếu hiểu sét là gì, sét tác động như thế nào đối với vật thể và môi trường tiếp xúc ? Nắm được bản chất quá trình hình thành và tác động của sét đến các công trình xây dựng – ví dụ như các tòa nhà, kho tàng, bến bãi, các cột, tháp vô tuyến, phát thanh truyền hình, các đường dây điện lực, đường dây viễn thông, đường dây điện thoại, internet, cáp đồng trục anten phi đơ thì từ đó ta có các biện pháp phòng chống sét một cách có hiệu quả.
Theo Viện Vật lý – Địa cầu: Việt Nam nằm ở tâm giông châu Á – một trong ba tâm dông trên thế giới, có hoạt động giông sét mạnh, mùa dông ở Việt Nam tương đối dài, số giờ dông trung bình là 250 giờ/năm.
Ngoài tác dụng có lợi như mang lại nước mưa, cung cấp đạm, dông sét còn là hiểm họa gây thiệt hại về người và của.
Trong những năm gần đây, rất nhiều công trình, đường dây tải điện, kho tàng, các thiết bị ngành Hàng không, Hàng hải, Bưu chính Viễn thông, thiết bị nghiên cứu khoa học, thiết bị điện tử đã bị sét đánh hỏng gây thiệt hại rất lớn. Ngoài thiệt hại về kinh tế, sét còn gây thiệt hại về người, gây tâm lý hoang mang ở một số địa phương trong cả nươc.
Dông sét là một trong số những hiểm họa thiên tai vô cùng nguy hiểm đối với tính mạng con người và gây ra những thiệt hại rất lớn về tài sản vật chất và dịch vụ.
Năm 1769, khi đó nhân loại chưa biết đến những thiết bị chống sét và kim chống sét như ngày nay. Một thảm hoạ đã xảy ra khi sét đánh trúng kho dự trữ thuốc nổ hơn 1000 tấn tại một thành phố của Italia, cả toà nhà nổ tung và làm chết hơn 3000 người sống trong thành phố.
Tài liệu này được ThyAn biên soạn dựa trên cơ sở các khuyến nghị của liên minh viễn thông quốc tế (ITU), các tiêu chuẩn của hội đồng kỹ thuật điện quốc tế (IEC) có tham khảo các tiêu chuẩn chống sét, tài liệu chống sét của một số quốc gia trên thế giới và các kết quả nghiên cứu về sét tại Việt nam để sơ lược về các khái niệm sét là gì ? sét tác động như thế nào ?
Hình ảnh sét đánh giữa các đám mây trên bầu trời và đánh xuống mặt đất
Cơ cấu & các đặc điểm của sét
Sự hình thành sét
Sét (hay còn gọi là sự phóng điện dông) là một nguồn điện từ mạnh phổ biến nhất xảy ra trong tự nhiên. Nguyên nhân làm xuất hiện sét là do sự hình thành các điện tích khối lớn. Nguồn sét chính là các đám mây mưa dông mang điện tích dương và âm ở các phần trên và dưới của đám mây, chúng tạo ra xung quanh đám mây này một điện trường có cường độ lớn.
Sự hình thành các điện tích khối với các cực tính khác nhau trong đám mây (hay còn gọi là sự phân cực của đám mây) có liên quan đến sự ngưng tụ do làm lạnh hơi nước của luồng không khí nóng đi lên, tạo ra các ion dương và âm (các trung tâm ngưng tụ) và liên quan đến cả sự phân chia các giọt nước mang điện trong đám mây dưới tác dụng mạnh của luồng không khí nóng đi lên.
Trong quá trình tích luỹ các điện tích có phân cực khác nhau, một điện trường với cường độ luôn được gia tăng hình thành xung quanh đám mây. Khi Gradient điện thế ở một điểm bất kỳ của đám mây đạt giá trị tới hạn về tính chất cách điện của không khí (với áp lực khí quyển bình thường, khoảng 3.106 V/m) ở đó xảy ra sự đánh xuyên hay sét tiên đạo.
Sét gây ra các tác hại tĩnh điện, điện từ, nhiệt, động lực đến các đối tượng xung quanh như thiết bị kỹ thuật điện, đường dây thông tin, tín hiệu, truyền số liệu, đường dây điện lực, các phương tiện thông tin, vô tuyến điện tử và thường gây ra các thiệt hại lớn.
Phân loại sét
Theo dấu hiệu phía ngoài sét được phân ra thành một số loại. Loại phổ biến nhất là sét vạch với các dạng khác nhau như : sét dải, sét dạng tên lửa, sét dạng chữ chi và dạng nhánh, loại hiếm thấy nhất là sét cầu. Sét vạch thường gặp nhất trong thiên nhiên và cũng chính là nguồn điện từ mạnh phổ biến nhất.
