VPN là gì? Công dụng ra sao, có nên sử dụng mạng riêng ảo VPN?

VPN là gì? Việc đảm bảo an toàn trên Internet ngày càng trở thành ưu tiên hàng đầu đối với mọi người. Trong lĩnh vực này, VPN (Virtual Private Network) đã trở thành một công nghệ phổ biến và được sử dụng rộng rãi khi truy cập Internet. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu thông tin về mạng VPN nhé!

Mạng VPN là gì?

Nếu bạn đang thắc mắc VPN là gì thì thực tế, đây là một hệ thống cho phép các thiết bị kết nối mạng tạo ra một kết nối an toàn và riêng tư thông qua Internet. VPN tạo ra một mạng riêng ảo, cho phép người dùng truy cập vào tài nguyên mạng từ xa một cách an toàn và bảo mật.

Khi sử dụng VPN, dữ liệu được truyền từ thiết bị của người dùng thông qua một kết nối mã hóa, ngăn chặn bất kỳ ai khác từ việc xem, theo dõi hoặc đánh cắp thông tin. Điều này đặc biệt hữu ích khi sử dụng mạng công cộng, nơi mà các hoạt động trực tuyến có thể bị theo dõi và nguy cơ bị tấn công là cao.

Lý do nên sử dụng VPN

Sử dụng mạng VPN mang lại nhiều lợi ích quan trọng, cụ thể như sau:

Quyền riêng tư

Khi bạn kết nối Internet thông qua VPN, dữ liệu của bạn sẽ được mã hóa, ngăn chặn việc đánh cắp thông tin nhạy cảm như thông tin tài khoản ngân hàng, mật khẩu, hoặc thông tin cá nhân khác.

Khi sử dụng Wifi công cộng, như trong quán cà phê, sân bay hoặc khách sạn, quyền riêng tư của bạn có thể bị đe dọa. Hacker có thể dễ dàng xâm nhập vào mạng Wifi công cộng và theo dõi hoạt động trực tuyến của bạn. Sử dụng VPN giúp bảo vệ dữ liệu và thông tin cá nhân của bạn khỏi những nguy cơ này.

Tính ẩn danh

Sử dụng VPN cũng mang lại tính ẩn danh cho người dùng. Khi bạn kết nối qua VPN, địa chỉ IP thực của bạn sẽ được che giấu. Điều này làm cho việc theo dõi và xác định vị trí của bạn trở nên khó khăn hơn đối với các trang web và dịch vụ trực tuyến.

Hầu hết các trang web sử dụng các công cụ như cookie để theo dõi hoạt động của người dùng trên mạng. Bằng cách kết nối qua VPN, bạn có thể giữ cho hoạt động trực tuyến của mình ẩn danh hơn. Địa chỉ IP mới từ máy chủ VPN không liên kết với thông tin cá nhân của bạn, giúp ngăn chặn việc các trang web theo dõi và ghi lại hoạt động của bạn trên Internet.

Bảo mật

Một trong những lợi ích quan trọng của việc sử dụng VPN là tăng cường bảo mật. VPN yêu cầu người dùng cung cấp mật khẩu trước khi kết nối, điều này giúp hạn chế truy cập trái phép vào mạng của bạn. Bằng cách này, chỉ những người dùng có mật khẩu chính xác mới có thể truy cập vào VPN và kết nối mạng.

Ngoài ra, VPN cũng có khả năng hoạt động như một cơ chế tắt (kill switch). Nếu phát hiện hoạt động đáng ngờ trên Internet, như mất kết nối VPN, VPN sẽ tự động ngắt kết nối Internet để ngăn chặn việc tiếp tục truy cập không an toàn. Điều này giúp giảm rủi ro xâm nhập và đánh cắp dữ liệu của người dùng.

Một ứng dụng có lợi khác của VPN là trong việc cung cấp quyền truy cập từ xa cho người dùng được ủy quyền. Các công ty có thể thiết lập mạng VPN riêng để cho phép nhân viên từ xa kết nối và truy cập vào mạng lưới kinh doanh của họ thông qua VPN. Điều này giúp đảm bảo rằng chỉ những người dùng được cấp quyền mới có thể truy cập vào tài nguyên và thông tin quan trọng của công ty.

Cách thức hoạt động của mạng VPN

Bên cạnh tìm hiểu định nghĩa VPN là gì, người dùng cũng thắc mắc về cách thức hoạt động của hệ thống này. Cụ thể, mạng VPN hoạt động dựa trên một số nguyên tắc quan trọng như sau:

Giao thức đường hầm

Giao thức đường hầm (tunneling protocol) là một phần quan trọng của các mạng riêng ảo (VPN), giúp tạo ra một đường hầm bảo mật để truyền dữ liệu giữa máy cục bộ của bạn và máy chủ VPN khác, ngay cả khi có sự cách xa nhau về vị trí vật lý. Khi người dùng truy cập Internet thông qua VPN, VPN đóng vai trò như một cổng kết nối giữa thiết bị của bạn và Internet.

Giao thức đường hầm làm việc bằng cách đóng gói dữ liệu gốc vào gói tin mới và mã hóa trước khi gửi đi thông qua mạng công cộng. Gói tin mã hóa này sẽ đi qua Internet và đến máy chủ VPN, nơi thông tin được giải mã và gửi đến đích cuối cùng. Quá trình này đảm bảo rằng dữ liệu không bị lộ ra ngoài được nếu bị chặn hoặc đánh cắp trên đường đi.

Một lợi ích quan trọng khác của giao thức đường hầm là bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Khi bạn sử dụng VPN, các trang web và dịch vụ trực tuyến không thể theo dõi hoạt động của bạn hoặc thu thập thông tin cá nhân của bạn một cách dễ dàng. Đồng thời, nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) của bạn cũng không thể ghi lại hoạt động trực tuyến của bạn khi sử dụng VPN.

Mã hóa

Trong mạng VPN, IPSec (Internet Protocol Security) được sử dụng để cung cấp tính năng mã hóa và xác thực dữ liệu. IPSec sẽ bao gồm hai thành phần chính, đó là Encapsulating Security Payload (ESP) và Authentication Header (AH).

• Encapsulating Security Payload (ESP): Thành phần này đảm nhận việc mã hóa dữ liệu. ESP sử dụng các thuật toán mã hóa để biến dữ liệu gốc thành dạng không đọc được trước khi gửi qua đường hầm VPN. Khi dữ liệu đến đích, ESP sẽ giải mã để khôi phục lại dữ liệu gốc.
• Authentication Header (AH): Đây là thành phần đảm nhận việc xác thực dữ liệu. AH sử dụng các thuật toán xác thực để chứng minh tính xác thực của gói tin IP. Đồng thời, AH cũng thêm một mã thông báo xác thực vào gói tin để đảm bảo rằng dữ liệu không bị thay đổi trên đường truyền.

Cùng với việc mã hóa và xác thực, IPSec hoạt động như một bộ lọc cho dữ liệu trong mạng VPN, ngăn chặn quá trình đọc dữ liệu tại một đầu và chỉ cho phép giải mã dữ liệu ở đầu còn lại. Điều này có nghĩa là ngay cả khi kết nối Internet của bạn bị xâm nhập, quá trình này vẫn ngăn chặn các hành vi đánh cắp dữ liệu bất hợp pháp.

Đặc điểm của mạng VPN

Đặc điểm của mạng VPN là gì? Thực tế, hệ thống này vẫn tồn tại một số ưu điểm và nhược điểm như sau:

Ưu điểm

Mạng VPN mang đến một số ưu điểm quan trọng như sau:

• Ẩn danh tính trực tuyến: Sử dụng mạng VPN giúp ẩn danh hoạt động trực tuyến của người dùng, bảo vệ quyền riêng tư và ngăn chặn các hoạt động theo dõi và thu thập thông tin cá nhân.
• Vượt qua các khoảng cách địa lý: Mạng VPN cho phép người dùng truy cập vào các tài nguyên mạng từ xa mà không bị hạn chế bởi vị trí địa lý. Người dùng có thể truy cập vào các dịch vụ, trang web, hoặc ứng dụng mà thông thường không được phép truy cập từ địa điểm hiện tại.
• Tăng cường bảo mật kết nối trực tuyến: Mạng VPN cung cấp một lớp bảo mật bổ sung cho kết nối trực tuyến. Bằng cách sử dụng giao thức mã hóa và xác thực, VPN đảm bảo rằng dữ liệu được truyền qua mạng công cộng được bảo vệ và không bị đánh cắp.
• Ngăn chặn việc kiểm soát băng thông: Một số dịch vụ VPN cho phép người dùng kiểm soát và quản lý băng thông mạng. Điều này có nghĩa là người dùng có thể ưu tiên và giới hạn băng thông của các ứng dụng và dịch vụ khác nhau, đảm bảo rằng một số ứng dụng không chiếm trọn băng thông mạng.

Nhược điểm

Mạng VPN cũng có một số nhược điểm như sau:

• Giảm tốc độ truy cập Internet: Sử dụng mạng VPN có thể làm chậm tốc độ truy cập Internet của bạn. Do quá trình mã hóa và giải mã dữ liệu, cùng với việc truyền qua các máy chủ VPN, một phần tốc độ mạng có thể bị ảnh hưởng.
• Nguy cơ về quyền riêng tư: Việc sử dụng mạng VPN không đúng cách hoặc tin tặc tạo ra các dịch vụ VPN giả mạo có thể đe dọa quyền riêng tư của người dùng.
• Giá thành cao: Việc sử dụng một dịch vụ VPN tốt và đáng tin cậy có thể đòi hỏi bạn phải trả một khoản phí hàng tháng hoặc hàng năm. Điều này có thể tạo ra một khoản chi phí bổ sung lớn cho người dùng.
• Hỗ trợ thiết bị hạn chế: Không phải tất cả các thiết bị đều hỗ trợ việc cài đặt và sử dụng mạng VPN. Một số thiết bị có thể không tương thích hoặc không hỗ trợ các giao thức VPN cần thiết.

Cách thiết lập mạng VPN

Cách thiết lập mạng VPN tùy vào từng trường hợp cụ thể như sau:

Sử dụng nhà cung cấp dịch vụ VPN

Người dùng có thể sử dụng dịch vụ VPN thông qua các phương pháp sau:

• Trình duyệt web: Một số nhà cung cấp dịch vụ VPN cho phép người dùng truy cập vào mạng VPN thông qua trình duyệt web. Người dùng chỉ cần truy cập vào trang web của nhà cung cấp, đăng nhập và kích hoạt kết nối VPN trực tiếp từ trình duyệt.
• Ứng dụng, phần mềm: Nhiều nhà cung cấp VPN cũng cung cấp ứng dụng hoặc phần mềm dành riêng cho các thiết bị di động, máy tính để bàn hoặc các nền tảng khác. Người dùng có thể tải xuống và cài đặt ứng dụng VPN trên thiết bị của mình, sử dụng để kết nối và quản lý các kết nối VPN.
• Đăng ký theo gói: Các dịch vụ VPN thường cung cấp các gói dịch vụ khác nhau cho người dùng lựa chọn. Người dùng có thể đăng ký và lựa chọn gói phù hợp với nhu cầu của họ. Thông thường, dịch vụ VPN tính phí dựa trên mỗi thiết bị sử dụng, tuy nhiên, cũng có những gói dịch vụ có giá trị cao hơn cho các tính năng và quyền hạn sử dụng bổ sung.

Sử dụng bộ định tuyến VPN

Sử dụng bộ định tuyến VPN có thể được thực hiện như sau:

• Mua bộ định tuyến VPN: Người dùng có thể mua một bộ định tuyến đã được cài đặt và kết nối VPN sẵn từ nhà cung cấp. Bộ định tuyến này đã được cấu hình để tự động kết nối và bảo vệ toàn bộ mạng thông qua VPN. Người dùng chỉ cần cắm bộ định tuyến vào mạng và cung cấp các thông tin đăng nhập VPN để kích hoạt kết nối.
• Cài đặt phần mềm VPN trên bộ định tuyến: Người dùng có thể tự cài đặt phần mềm VPN lên bộ định tuyến tại nhà. Thông thường, các nhà cung cấp dịch vụ VPN cung cấp hướng dẫn cài đặt và cấu hình cho các bộ định tuyến phổ biến. Sau khi cài đặt, bộ định tuyến sẽ tự động kết nối và bảo vệ toàn bộ mạng thông qua VPN.

Mạng VPN dành cho doanh nghiệp

Hiện nay, trên thị trường có các loại mạng VPN cho doanh nghiệp như sau:

Site to site VPN

Site-to-site VPN là một công nghệ được sử dụng bởi nhiều công ty có nhiều chi nhánh đặt ở các địa điểm khác nhau, cho phép tạo ra một mạng riêng ảo để giúp nhân viên từ xa truy cập vào các tài nguyên mạng nội bộ như tệp tin, ứng dụng và máy chủ.

AWS Site-to-Site VPN là một dịch vụ do AWS quản lý, tạo ra kết nối an toàn giữa mạng văn phòng và tài nguyên AWS thông qua một đường hầm IPSec (IP Security). Dịch vụ này cung cấp hiệu suất tốt, đặc biệt là đối với các ứng dụng phân tán trên quy mô toàn cầu.

Người dùng có thể nâng cấp băng thông VPN để định tuyến tới các điểm cuối của mạng AWS gần nhất. Ngoài ra, dịch vụ cũng cho phép kết nối với trung tâm dữ liệu và các chi nhánh của công ty để truy cập vào ứng dụng và dịch vụ thông qua đám mây, vẫn đảm bảo tính bảo mật cao.

Client VPN hay Open VPN

Client VPN là một dịch vụ VPN do quản trị viên mạng thiết lập và cấu hình. Người dùng chỉ cần được cấp quyền truy cập để kết nối. Điều này cho phép nhân viên kết nối từ máy tính cá nhân hoặc các thiết bị của họ đến mạng nội bộ của công ty. AWS Client VPN là một giải pháp VPN từ xa được quản lý, cho phép người dùng truy cập an toàn vào tài nguyên, cả trên AWS và mạng nội bộ của doanh nghiệp. Giải pháp này linh hoạt và dễ dàng mở rộng hoặc thu nhỏ quy mô dựa trên nhu cầu sử dụng của khách hàng.

OpenVPN là một phần mềm mã nguồn mở cho phép tạo và quản lý các kết nối VPN, cung cấp tính linh hoạt và khả năng tùy chỉnh cao. OpenVPN có thể được triển khai trên nhiều nền tảng và hệ điều hành khác nhau và hỗ trợ các phương thức mã hóa mạnh mẽ. Phần mềm cũng cung cấp tính năng xác thực và quản lý người dùng linh hoạt. OpenVPN thường được sử dụng cho các mô hình VPN tùy chỉnh và tự thiết lập.

SSL VPN

SSL VPN, còn được gọi là Mạng riêng ảo tầng ổ bảo mật, là một phương pháp cho phép người dùng truy cập từ xa vào mạng nội bộ một cách bảo mật thông qua một cổng web và đường hầm được bảo vệ bằng SSL (Secure Sockets Layer).

Trong một môi trường nơi công ty cho phép nhân viên làm việc từ xa với quy mô lớn, việc cung cấp và hỗ trợ laptop riêng cho mỗi nhân viên có thể tốn kém và phức tạp. SSL VPN đã trở thành một giải pháp phổ biến trong việc cung cấp truy cập từ xa cho nhân viên. Thay vì cung cấp các thiết bị riêng tư, công ty có thể triển khai một hệ thống SSL VPN, cho phép nhân viên truy cập vào tài nguyên và ứng dụng nội bộ thông qua một cổng web bảo mật.

Lời kết

Hy vọng bài viết này đã đem đến cho bạn những thông tin hữu ích để trả lời câu hỏi VPN là gì? Hệ thống mạng VPN tồn tại cả ưu và nhược điểm. Do đó, trong quá trình sử dụng, bạn cần xem xét kỹ lưỡng các yếu tố xung quanh để tránh có sai sót trong việc bảo mật thông tin xảy ra.

Xem thêm:

• Không thể bỏ qua 8 lợi ích của Internet làm thay đổi đời sống xã hội hiện đại
• Internet là gì? Mọi điều cần biết về Internet trong thời buổi phát triển kỹ thuật số

Nếu bạn đang có nhu cầu tìm kiếm một chiếc laptop có dung lượng lớn, đáp ứng được các nhu cầu sử dụng mạng VPN, tham khảo ngay những mẫu laptop chính hãng, giá tốt tại FPT Shop với các chương trình khuyến mãi hấp dẫn!

Máy tính xách tay